Kalp Yetmezliği Tedavisi
Kalp yetersizliği cerrahi tedavisindeki yöntemler ve kalp nakli hakkında bilmeniz gerekenler.
a) Sol Ventrikül Anevrizmektomisi
Kalpte geçirilen büyük krizler (infarktüs) sonrası sol ventrikülün bir bölümünün kasılma özelliğini kaybederek balonlaşması (anevrizma) hem kalp yetersizliğine, hemde kalbin içinde pıhtı oluşmasına neden olmaktadır. Bu bölümün çıkarılması (Anevrizmektomi) ve bir sentetik yama ile açıklığın rekonstrüksiyonu (endoventrikuloplasty – Septoplasty ) ile kalbin yeniden şekillendirilmesi işlemleri uygulanabilmektedir.
b) Kalp Nakli
Kalp hastalıklarının doğuştan yada sonradan olma durumlardaki yeterli tedavi almamaları yada tedavi olmamaları sonucunda kalp yetersizliği gelişmektedir. Uzun yıllar süren bu sürecin son evresi (Stage D) çok kısa sürede hayatın sonlandığı evredir. Bu durum, insan vücudunda görülen bir çok kanser türünden daha hızla hastayı ölüme götürmektedir.
Kalp yetersizliğinin başlangıç ve orta dönemlerinde gerek ilaç tedavileri gerekse konvansiyonel kalp cerrahisi ile yaşam uzatmaları söz konusudur. Bazı durumlarda kalp pilleri (ICD-CRTD) ile belli desteklenmeler yapılabilmektedir. Ancak son evrede çoğunlukla bunlar yetersiz kalmaktadır.
Bu durumda günümüzde 2 temel seçenek bulunmaktadır. Bunlardan ilki “Kalp Nakli” (Heart Transplantation) ve diğeri ise “”Yapay Kalp” Sistemleridir.
Kalp Nakli; Çeşitli hastalıklar sonucu kalp kasının geri dönüşümsüz bir şekilde tahrip olduğu ve kalbin pompa fonksiyonunun vücudun ihtiyaçlarını karşılayamaması sonucu hayati risklerin ve yaşamsal sorunun ortaya çıktığı durumda (yaşam beklentisi 1 yıl ve altında ise), yapılan incelemelerde tıbbi şartlar uygun ise, hasta kalbin, sağlıklı bir donör kalbi ile değiştirilmesi ameliyatıdır.
Kalp Nakli; belli şartlarda yapıldığı için her hastaya uygun olmamakta, ayrıca donör organ temini de toplumlarda çok az olduğundan mevcut hastaların ihtiyacını karşılamaktan çok uzaktır. O nedenle kalp nakli listelerinde ortalama organ bulma 1 yıla uzamakta, bekleyen hastaların üçte biri o sene bir şey yapılamadan kaybedilmektedir.
Ayrıca hem cerrahi zorlukları hem de sonraki yıllardaki sorunlar kompleksi yaşam beklentilerinin transplantation sonrası dönemde 5 yılda %70, 10 yılda %50 ve 20 yılda %25 şeklinde oluşmasına neden olmaktadır.
Bu nedenlerle Yapay Kalp Sistemleri günümüzde Kalp nakline alternatif olmaya başlamıştır. En önemli pratik özelliği, istenildiğinde ve ihtiyaç duyulduğunda hemen takılabilir olmasıdır.
b) Yapay Kalp Sistemleri:
Günümüzde kalp yetersizliğinin son evresinde giderek artan sayıda hastada kullanılan bu sistemler 2 farklı tipte bulunmaktadır.
1- Yapay Kalp Pompaları (Artificial Heart Pumps): Yapay Kalp Destek Sistemleri içinde en çok kullanılan; Sol ventrikül Destek Pompaları (Left ventricular assiste device)’dır.
Bu sistemler; Türkiye’de ilk kez 2001 yılında Amerika Houston’da Baylor College of Medicine Prof.Dr.M.Debakey’in özel izni ve Prof.G.Noon’un desteği ile Prof.Dr.Süha Küçükaksu’nun bilimsel girişimleriyle getirilmiş, Prof. Süha Küçükaksu, Prof.Erol Şener ve Prof.Oğuz Taşdemir tarafınca Ankara’da Türkiye Yüksek İhtisas Hastanesinde 11 Nisan 2001 tarihinde başarıyla kullanılmıştır.
İlk uygulamalar hastaların kalp nakline kadar hayatta tutulması amacıyla yapılmış (bridge to transplantation)
- First turkish experience with the MicroMed DeBakey VAD®
- DS Kucukaksu, E Sener, A Undar, GP Noon, O Tasdemir
- Texas Heart Institute Journal 30 (2), 114.2003
Türkiye’de 2002 yılında kalp nakline köprüleme amacıyla sol ventrikül destek cihazı (Micromed DeBakey VAD) takılan ve hayata dönerek 6 ay sonra uygun bir kalp donörü ile hayatını sürdüren ilk hasta Urfa’lı V.T, Kalp Naklinin 15.yılında hayatını sağlıklı bir şekilde ve yüksek kalitede sürdürmektedir.
1- Total Yapay Kalp (Total Artificial Heart)
Türkiye’de Uzun süreli Yaşayan ve Hastane dışına çıkan İlk Total Yapay Kalp’li Hasta 2011 yılında İstanbul’da Prof.Dr.Süha Küçükaksu tarafından ameliyat edilmiştir.
4 yıla yakın bir süre TAH ile kaliteli bir şekilde hayatını sürdürmüş olan hasta bu haliyle dünya literatürüne’de girmiştir.
- Total artificial heart for bridge to cardiac transplantation: first patient at home in Turkey
- DS Küçükaksu, E Pektok, N Arat, Ö Yıldız, ZT Demirozu, F Ece, Ç Çiftçi, …
- Türk Göğüs Kalp Damar Cerrahisi Dergisi 21 (4), 1032-1038.2013